26/12/2025
"Tôi biết chính xác bạn đang cảm thấy thế nào."
Bạn nói điều đó với ý tốt, nhưng vô tình lại khiến tình trạng trầm cảm của họ trở nên tệ hơn.
Là một bác sĩ tâm thần, tôi nghe những người thân nói những câu như vậy với ý tốt mỗi tuần, mà không hề nhận ra tác hại họ gây ra. Dưới đây là những điều bạn nên ngừng nói (và những điều thực sự giúp ích):
1. "Thôi đừng buồn nữa."
↳ Trầm cảm không phải là sự lựa chọn hay một cơn thay đổi cảm xúc nhất thời.
↳ Đó là một bệnh lý, không phải sự yếu kém về ý chí.
↳ Thay vào đó, hãy nói:
"Nỗi đau của bạn là có thật. Bạn không cần phải biện minh cho cảm xúc của mình."
2. "Người khác còn khổ hơn bạn."
↳ Câu nói này chỉ khiến họ cảm thấy tội lỗi chồng thêm lên nỗi đau đang có.
↳ Trầm cảm không theo logic hay hoàn cảnh sống.
↳ Thay vào đó, hãy nói:
"Tôi thấy bạn đang rất đau. Tôi ở đây, bên cạnh bạn."
3. "Tôi biết chính xác bạn đang cảm thấy thế nào."
↳ Ngay cả khi bạn từng bị trầm cảm, mỗi trải nghiệm đều là độc nhất.
↳ Câu nói này vô tình chuyển sự chú ý khỏi nỗi đau của họ sang câu chuyện của bạn.
↳ Thay vào đó, hãy nói:
"Tôi không thể tưởng tượng được điều này khó khăn đến mức nào. Bạn có thể kể cho tôi nghe cảm giác của bạn không?"
4. "Bạn đã thử tập yoga/ uống vitamin/ làm thế này thế kia chưa?"
↳ Những lời khuyên về lối sống thường đơn giản hoá một căn bệnh phức tạp.
↳ Trầm cảm còn lấy đi chính năng lượng cần thiết để họ có thể làm theo những lời khuyên đó.
↳ Thay vào đó, hãy nói:
"Hôm nay tôi có thể giúp gì để bạn bớt gánh nặng không?"
5. "Nhưng trông bạn đâu có vẻ bị trầm cảm."
↳ Nhiều người phải che giấu triệu chứng để có thể tiếp tục công việc và cuộc sống hằng ngày."
↳ Câu nói này vô tình khiến họ bị "trừng phạt" vì đã cố gắng mạnh mẽ và kiên cường.
↳ Thay vào đó, hãy nói:
"Từ giờ bạn không cần phải gánh chịu chuyện này một mình nữa."
6. "Tất cả là do bạn nghĩ quá lên thôi."
↳ Đột quỵ cũng xảy ra trong não. Alzheimer cũng vậy.
↳ Trầm cảm có những triệu chứng thể chất rất thật, không hề tưởng tượng.
↳ Thay vào đó, hãy nói:
"Đây là một vấn đề sức khoẻ thực sự. Và đó không phải là lỗi của bạn."
7. "Bạn có quá nhiều điều để biết ơn mà."
↳ Họ biết chứ. Chính điều đó càng khiến họ thêm rối bời và cảm thấy tội lỗi.
↳ Những danh sách biết ơn không thể chữa lành sự mất cân bằng hoá học trong não.
↳ Thay vào đó, hãy nói:
"Không sao cả nếu bạn chưa ổn. Tôi yêu bạn vì chính con người bạn."
THÔNG ĐIỆP CỐT LÕI:
Hãy ngừng cố gắng sửa chữa hay phán xét nỗi đau của họ. Chỉ cần hiện diện và lắng nghe. Điều mạnh mẽ nhất bạn có thể làm là ngồi xuống cùng ai đó trong những khoảnh khắc tăm tối, và cho họ biết rằng họ không hề đơn độc.
Theo Eric Arzubi